Psychoterapia poprzedzona jest zwykle kilkoma spotkaniami konsultacyjnymi, po to by ustalić co jest powodem zgłoszenia klienta, w jaki sposób to co mówi stanowi dla niego problem, oraz czy oczekiwania co do zmiany są realne i możliwe do spełnienia . Ustala się także cele i przewidywaną długość procesu psychoterapeutycznego.
Celem psychoterapii indywidualnej jest odkrycie i zrozumienie mechanizmów, które utrudniają nam być w pełni w kontakcie z otoczeniem i samym sobą. To czy psychoterapia będzie trwać kilka miesięcy czy kilka lat zależy od zgłoszonego problemu, a w szczególności od motywacji wewnętrznej klienta. Terapeuta pomaga w poszerzaniu świadomości na temat swój i swojego środowiska, w rozpoznawaniu potrzeb i pragnień oraz wprowadzaniu bardziej konstruktywnych, zdrowych i możliwych sposobów ich realizacji. Terapeuta pracując z klientem wie, że osoba która do niego przyszła po pomoc posiada zasoby wewnętrzne i siłę, dzięki którym może wieść dobre ,satysfakcjonujące życie. Pomaga jedynie znaleźć przeszkody, które klientowi to utrudniają. Klient uczy się wprowadzać zmiany w życie
i zaczyna bardziej świadomie nim kierować.
Problemy zgłaszane do psychoterapii mogą dotyczyć:
• depresja, poczucie pustki, bezradności
• brak satysfakcji z życia
• niskie poczucie własnej wartości, brak wiary w swoje możliwości
• trudności w relacjach międzyludzkich
• trudności w bliskich związkach
• uwikłanie w toksyczne relacje
• sytuacje kryzysowe (nagła zmiana sytuacji życiowej, strata, konflikt, zdrada)
• problemy związane z uzależnieniami
• syndrom DDA/DDD
• zaburzenia odżywiania (anoreksja, bulimia, objadanie)
• wypalenie, stres
• lęk, fobie, ataki paniki, radzenie sobie z emocjami
• problemy zdrowotne nieuzasadnione stanem zdrowia (bóle brzucha, zawroty głowy itp.)
W wyniku psychoterapii pacjent nie staje się lepszym człowiekiem, nie staje się doskonalszy czy szlachetniejszy w swoich potrzebach i pragnieniach, nie otrzymuje nowej osobowości, nie nabywa umiejętności zabezpieczających go przed kłopotami życiowymi. W wyniku psychoterapii pacjent staje się bardziej świadomy tego, jaki jest i tego, co przeżywa. Staje się bardziej świadomy własnych pragnień i własnych zobowiązań, własnych możliwości i ograniczeń. Staje się bardziej świadomy tego, jaki jest świat, w którym żyje, jacy są ludzie, ci najbliżsi i ci, z którymi musi współdziałać w realizacji swoich celów życiowych; jest bardziej świadomy ich reakcji i wpływu na siebie. Zdolność do bycia świadomym daje mu nowe możliwości kierowania własnym zachowaniem, zgodnie z zamierzonymi celami i zgodnie z dostępnymi możliwościami. Stwarza mu możliwości osiągania tego, co dotychczas wydawało mu się niemożliwe do osiągnięcia. Odzyskuje nadzieję na powrót do realności swojego istnienia, niosącego sukcesy i porażki, radości i cierpienie.
J.Cz. Czabała „Czynniki leczące w psychoterapii”, PWN 2006
